12/2/13

Σχολιασμός της μελέτης Αξιολόγησης για την Αναθεώρηση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού Κρήτης

Η Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της, παρακολουθεί το τελευταίο διάστημα τον αγώνα δρόμου στον οποίο έχουν επιδοθεί φορείς, υπηρεσίες, πολίτες, προκειμένου να επεξεργαστούν και να καταθέσουν παρατηρήσεις και προτάσεις τόσο στην υπό διαβούλευση της μελέτης Αξιολόγησης για την Αναθεώρηση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Κρήτης. Η Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου (ΟΠΗ) θεωρεί σημαντική την προσπάθεια της αναθεώρησης του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού για το νησί. Αρκετές κατευθύνσεις και προτάσεις που περιλαμβάνονται στη Μελέτη του ΠΠΧΣΑΑ είναι θετικές και υλοποιήσιμες. Παρ’ όλα αυτά σημαντικοί σχεδιασμοί του ΠΠΧΣΑΑ ξεπερνούν τη φέρουσα ικανότητα του νησιού, επιδεινώνουν τα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα ενώ τα αποτελέσματα της εφαρμογής του ισχύοντος ΠΠΧΣΑΑ είναι μέχρι στιγμής αποκαρδιωτικά.

Λαμβάνοντας δε υπόψη την έλλειψη διαχειριστικών σχεδίων Υδατικών Πόρων, την απουσία Δασολογίου & Κτηματολογίου, την έλλειψη καθορισμού γεωργικής γης προτεραιότητας αλλά και την επιβαρυντική για το περιβάλλον ισχύουσα νομοθεσία (εκτός σχεδίου δόμηση, παρεκκλίσεις, απουσία διαχειριστικών σχεδίων των προστατευόμενων περιοχών και εκπτώσεις στην προστασία και διατήρησή τους κ.λπ.), η ΟΠΗ θεωρεί ότι τα συνολικά αποτελέσματα θα είναι τραγικά τόσο για το τοπίο και τη φύση της Κρήτης, όσο και για την κοινωνία, την οικονομία και τον πολιτισμό της. Η αειφορία και βιωσιμότητα ενός νησιωτικού τόπου ΔΕΝ συνάδει με έργα εκτός κλίμακας, με πρακτικές που δίνουν αποκλειστική προτεραιότητα στο (αμφίβολο) οικονομικό “όφελος”, αλλά και με αδιαφανείς χειρισμούς.

Θεωρούμε λογικές και δίκαιες τις αντιδράσεις της Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Διάσωση, Προβολή και Αειφόρο Ανάπτυξη της Πεδιάδος, όπως αυτές εκφράστηκαν στο εμπεριστατωμένο και τεκμηριωμένο κείμενο με τις παρατηρήσεις και απόψεις της σχετικά με την προτεινόμενη χωροθέτηση νέου αερολιμένα στο Καστέλλι Πεδιάδος, που κατατέθηκε στις 21.1.2013 στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για τη μελέτη «Αξιολόγηση της εφαρμογής και αναθεώρησης του ΠΠΧΣΑΑ Περιφέρειας Κρήτης». Για το λόγο αυτό συνυπογράφουμε το σχετικό κείμενο που κατατέθηκε.

Θεωρούμε λογικές και δίκαιες τις αντιδράσεις της Κίνησης Πολιτών Μεσαράς για το Περιβάλλον, όπως αυτές εκφράζονται εμπεριστατωμένα από το 2005, και τοποθετούνται εναντίον κάθε προοπτικής δημιουργίας διαμετακομιστικού σταθμού στο Νότο. Πόσο δε μάλλον όταν οι αναφορές της μελέτης για την ΠΥΛΗ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ, είναι τόσο ασαφείς και ατεκμηρίωτες που αφήνουν όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, είτε «ανάμεσα Τυμπάκι και Ιεράπετρα ως εξειδικευμένος λιμένας εμπορευματοκιβωτίων» (Τεύχος 3 σελίδα 68), είτε στο «Τυμπάκι ή Ιεράπετρα (διαζευκτικά), ως επιβατικό και εμπορευματικό Διεθνούς εμβέλειας» και «Κόκκινος Πύργος ως εμπορευματικό Περιφερειακής εμβέλειας» (ενώ είναι γνωστό βέβαια ότι Τυμπάκι και Κόκκινος Πύργος ταυτίζονται) (Τεύχος 3 σελίδα 74 & 75) είτε τέλος γενικά (και αόριστα) ως «Λιμενική Πύλη του Νότου».

Με δεδομένες και τις παρατηρήσεις για τα αεροδρόμια, αλλά και όσα αναφέρονται στη μελέτη για το οδικό δίκτυο, τα λιμάνια και το δίκτυο για Μαρίνες, θεωρούμε απαραίτητο και ελπίζουμε να δούμε στη β' φάση της μελέτης, ολοκληρωμένη προσέγγιση για τις μεταφορές και τις πύλες εισόδου στο νησί με όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.

Επιπλέον, η Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου καταθέτει τους προβληματισμούς της όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα αλλά και στη σκοπιμότητα των σχεδιασμών που αφορούν στο ενεργειακό ζήτημα της Κρήτης, καθώς είναι ανέφικτη και ουτοπική η «κάλυψη του 100% των ενεργειακών αναγκών της Κρήτης από ΑΠΕ έως το έτος στόχο 2020». Σημειώνεται ότι με την τωρινή τεχνολογία είναι αδύνατον να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες μόνο από ΑΠΕ, λόγω της ασταθούς παροχής τους, οπότε και δεν μπορεί να τίθεται ο ανωτέρω στόχος.

Οι σχετικές επιλογές, οι οποίες ΔΕΝ θέτουν περιβαλλοντικά όρια προστασίας σχετικά με την εγκατάσταση των ΑΠΕ, προωθούν τη μετατροπή της Κρήτης σε ένα ενεργειακό εργοστάσιο απ’ άκρη σ’ άκρη, χωρίς να γίνεται πραγματικά σαφές, για ποιο λόγο θα θυσιαστεί η φύση, το τοπίο και η βιοποικιλότητα της νήσου. Άραγε, για την ενεργειακή αυτάρκεια του νησιού; Για εξαγωγή ενέργειας και αντίστοιχα έσοδα για το περιφερειακό ταμείο και την οικονομία του νησιού; Για μια πηγή σταθερής ενέργειας χαμηλού κόστους που θα καλύπτει τις ανάγκες των κατοίκων και των επισκεπτών; Επισημαίνουμε ότι ο 6ος στρατηγικός στόχος (του τεύχους 6) με τον τρόπο που μπαίνει θα καταλήξει να αντιστρατεύεται τους άλλους 5 που προηγούνται.

Επίσης, ανησυχία και προβληματισμό προκαλούν οι κατευθύνσεις και προτάσεις που περιλαμβάνονται στη μελέτη αναθεώρησης του ΠΠΧΣΑΑ και αφορούν στο τοπίο, καθώς μεγάλες χωρικές ενότητες που περιλαμβάνουν προστατευόμενες περιοχές (Τόποι Κοινοτικής Σημασίας, Ζώνες Ειδικής Προστασίας, Καταφύγια Άγριας Ζωής, αρχαιολογικές περιοχές, θεσμοθετημένοι με ΠΔ υγρότοποι, το Γεωπάρκο του Ψηλορείτη), δεν περιλαμβάνονται εντός των νέων χωρικών ενοτήτων προστασίας που προτείνει η μελέτη Αξιολόγησης.

Αυτά και αρκετά άλλα σημεία της μελέτης χρήζουν περαιτέρω επεξεργασίας, αλλά λόγο της περιορισμένης χρονικά διαβούλευσης, η ΟΠΗ δεσμεύεται να επανέλθει με συγκεκριμένες προτάσεις στη δημόσια διαβούλευση που θα ακολουθήσει της εκπόνησης της Β’ Φάσης της αναθεώρησης του ΠΠΧΣΑΑ Κρήτης».

Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου