Η μία όψη, το μέλλον: Στις 18 Φεβρουαρίου 2005 πάνω από 400 Πανεπιστημιακοί, ερευνητές, εκπρόσωποι φορέων και μη-κυβερνητικών φορέων (μεταξύ των οποίων και το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS) υπογράφουν με δημόσιο, πανηγυρικό τρόπο την «Ευρωπαϊκή Διακήρυξη για μια Νέα Κουλτούρα για το Νερό», ένα κείμενο θέσεων και προτάσεων που διαμορφώθηκε μετά από διάλογο μεταξύ ενός μεγάλου αριθμού φορέων και επιστημόνων με σημαντική εμπειρία σε θέματα διαχείρισης νερών.
Η άλλη όψη, το ξεπερασμένο παρελθόν που δυναστεύει και το σήμερα: Στις 17 Φεβρουαρίου 2005 δημοπρατείται ένα έργο που σχεδιασμένο από τη δεκαετία του 60 (με …επικαιροποίηση που στηρίζεται, όμως, στις ίδιες αντιλήψεις) περιλαμβάνει εκτεταμένες αρνητικές επεμβάσεις σε πολλά οικοσυστήματα από το ορεινό συγκρότημα της Δίκτης και τις γύρω περιοχές μέχρι τις εκβολές του Αποσελέμη, στους νομούς Λασιθίου και Ηρακλείου. Το έργο αναμένεται να επηρεάσει άμεσα τη ζωή των κατοίκων των χωριών Ποταμιές, Σφεντύλι, Αβδού και Γωνιές αλλά και άλλων περιοχών του Ηρακλείου και του Λασιθίου.
Το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS αφού μελέτησε το σχέδιο, πείστηκε ότι η προώθηση του συγκεκριμένου έργου στη σημερινή εποχή είναι αδικαιολόγητη, μια και υπάρχει σημαντική πλέον εμπειρία σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για το πώς πρέπει να διαχειριζόμαστε τους υδατικούς πόρους, χωρίς να στερούμε τις επόμενες γενιές από τα δικαιώματά τους, χωρίς να καταστρέφουμε το οικοσύστημα και χωρίς να δημιουργούμε αντιπαλότητες μεταξύ περιοχών και χρήσεων του νερού.
Σε κάθε σχεδιασμό έργων που αφορούν το νερό – κατά συνέπεια και για το έργο ύδρευσης του Ηρακλείου - θα πρέπει πλέον να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη τα εξής νέα δεδομένα που θέτει η ευρωπαϊκή Οδηγία -πλαίσιο για το νερό 2000/60 αλλά και η αντίστοιχη εθνική νομοθεσία:
- Διασφάλιση ότι κάθε πράξη προστατεύει όλα τα ύδατα – ποταμών – λιμνών- παράκτια και υπόγεια νερά.
- Η καλή κατάσταση των νερών εξειδικεύεται βάσει οικολογικών και χημικών κριτηρίων για τους επιφανειακούς υδατικούς πόρους (συμπεριλαμβανομένων των παράκτιων θαλάσσιων νερών) και χημικών και ποσοτικών κριτηρίων για τα υπόγεια νερά.
- Δημιουργία συστήματος διαχείρισης για τις λεκάνες απορροής των ποταμών
- Προώθηση σύμπραξης όλων των κοινωνικών εταίρων γύρω από την διαχείριση του νερού μέσα σε λεκάνες απορροής ποταμών σε στενή συνεργασία μεταξύ τους.
- Εξασφάλιση της ενεργού συμμετοχής όλων των φορέων, συμπεριλαμβανομένων των μη κυβερνητικών οργανισμών και των τοπικών κοινοτήτων, στις δραστηριότητες διαχείρισης υδάτων.
- Εξισορρόπηση των συμφερόντων του περιβάλλοντος με τα συμφέροντα αυτών που εξαρτώνται από αυτό.
Με δεδομένο ότι στα σχεδιαζόμενα έργα δεν εκπληρώνονται οι νέες απαιτήσεις της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας για τα νερά, το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS καλεί την κυβέρνηση να ακυρώσει τη δημοπράτηση, ν’ αναστείλει τα έργα στον Αποσελέμη και να ξεκινήσει ένα ειλικρινή διάλογο με τους φορείς της περιοχής, με επιστήμονες και οικολογικές ενώσεις για το πώς μπορεί να εξασφαλιστεί σωστή διαχείριση του νερού για το Ηράκλειο αλλά και για ολόκληρη την περιοχή.
Το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS εκφράζει την υποστήριξή του προς τους κατοίκους της περιοχής, τη Συντονιστική Επιτροπή Κατοίκων της Λαγκάδας κατά του Φράγματος, το Δήμο Χερσονήσου και τις οικολογικές οργανώσεις που κινητοποιούνται σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και συμβάλλουν έτσι όχι μόνο στην προστασία των νερών της περιοχής τους αλλά και στη διαμόρφωση στην πράξη μιας νέας κουλτούρας για την προστασία και τη βιώσιμη διαχείριση των νερών.
Το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS είναι έτοιμο να συμβάλλει με προτάσεις και ιδέες στην διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου βιώσιμης διαχείρισης των νερών στις αστικές περιοχές, όπως είναι το Ηράκλειο, αλλά και σε τουριστικές περιοχές, που θα βασίζεται σε πρακτικές εξοικονόμησης νερού, δημιουργίας διπλών δικτύων ύδρευσης (ενός δικτύου με πόσιμο νερό και ενός παράλληλου δικτύου με νερό κατάλληλο για δευτερεύουσες χρήσεις, όπως στις τουαλέτες, για πλύσιμο, πότισμα, στα έργα κα), καθώς και εμπλουτισμού των υπόγειων νερών με ήπιες παρεμβάσεις (μικρά, οικολογικά αποδεκτά, φράγματα ανάσχεσης ροής χειμάρρων). Οι οικονομικοί πόροι που σχεδιάζεται να δαπανηθούν για ένα καταστροφικό έργο όπως η κατασκευή φράγματος στον Αποσελέμη, θα μπορούσαν να διατεθούν σε έργα αφενός εξοικονόμησης νερού στις κατοικίες και τις τουριστικές περιοχές ώστε να μειωθεί η κατανάλωση νερού κατά 20-40% και αφετέρου σε ήπια έργα εμπλουτισμού των υπόγειων νερών, ώστε να ανανεώνονται και να μην εξαντλούνται.
Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS